چطور به یک خلبان تبدیل شویم؟

هنگام رزرو بلیط هواپیما شاید به خیلی موارد مثل کلاس پروازی، کیفیت غذا یا فضای صندلی‌ها فکر کنیم. اما تا حالا به هدایت‌کننده این ماشین پرنده غول‌پیکر فکر کرده‌اید؟ شاید خیلی از ما آرزوی خلبان‌شدن داشتیم ولی حالا سالیان طولانی از آن رویا دور شده‌ایم. شاید هم تعداد زیادی از شما در ابتدای مسیر هستید و شوق خلبانی در رگ‌های‌تان می‌دود. با کمی تحقیق درباره مراحل و ضوابط کار، می‌توانید راه تبدیل‌شدن به یک خلبان زبده را پیدا کنید. در این مطلب به‌طور خلاصه، چشم‌اندازی کلی برای این‌که “چطور خلبان شوید؟” پیش‌روی شما قرار می‌دهیم.

در خلبانی چه شرایطی انتظارمان را می‌کشد؟

برای این‌که یک خلبان خوب باشید، علاوه‌بر شرایط جسمانی که در معاینات پزشکی آزموده می‌شود، باید شرایط روحی لازم را هم داشته‌باشید. خلبانی شغلی پر از ریسک است و اتفاقات غیرمنتظره کوچک‌وبزرگ در آن رخ می‌دهد. مدیریت بحران و حفظ آرامش و خونسردی از مهم‌ترین ویژگی‌ها برای یک خلبان ماهر، محسوب‌می‌شود.

هم‌چنین توانایی تحمل فشار کاری بالا، یکی از ویژگی‌های لازم برای هر خلبانی به‌شمارمی‌رود. پروازهای نیمه‌شب که باید با همان دقت و تمرکز پروازهای روز باشند، ساعت خواب و استراحت شما را کاملا تغییر می‌دهد. علاوه‌براین کار در روزهای اوج تردد مسافر یعنی ایام تعطیل سال هم بخش جدانشدنی از زندگی یک خلبان پروازهای مسافرتی است.

اصلا از کجا شروع کنیم؟

شرایط اولیه

قبل از این‌که دو روش بورسیه‌ای و آزاد را بررسی کنیم، شرایط اولیه ورود به این آموزشگاه‌ها را می‌گوییم:

• مدرک دیپلم
• سن حداقل 18 سال
• وضعیت مشخص درباره خدمت نظام وظیفه یا معافیت تحصیلی
• تدین به یکی از ادیان رسمی کشور
• عدم داشتن سابقه اعتیاد یا سوء پیشینه کیفری
• دانش عمومی زبان انگلیسی
• گذراندن موفق معاینات پزشکی تعیین‌شده

معاینات پزشکی

موارد پزشکی متعددی است که برای شروع دوره خلبانی باید بررسی شود. از عدم ابتلا به آسم و سینوزیت تا حداقل قد 165 سانتی‌متر برای خلبان‌های هواپیماهای مسافربری و بسیاری از شرایط ریزودرشت همگی بررسی می‌شوند. تست‌های ورزشی مختلفی هم برای تعیین میزان آمادگی جسمانی، از شما گرفته می‌شود.

درصورت مغایرت وضعیت شما با هریک از این استانداردها یک پزشک متخصص یا کمیسیونی متشکل از پزشکان برای تایید یا رد نهایی، پرونده را بازبینی می‌کنند. خلاصه که پشت هر رزرو بلیط هواپیم یک خلبان متخصص وجود دارد که سالیان پیش همه این مراحل را پشت‌سرگذاشته‌است.

روش بورسیه تحصیلی

بعضی از ایرلاین‌ها مثل ایران‌ایر فراخوانی می‌دهند تا علاقه‌مندان به خلبانی در یک آزمون شرکت کنند. ازمیان آن‌ها کسانی که قبول می‌شوند به‌صورت رایگان دوره‌های آموزشی را می‌گذرانند و بعد از فارغ‌التحصیلی، استخدام می‌شوند. این آزمون معمولا به دیپلم ریاضی یا تجربی نیاز دارد. درواقع شما باید امتحانی شبیه یک کنکور خلبانی بدهید تا درصورت قبولی، رایگان مراحل آموزشی را پشت‌سربگذارید.

روش آزاد

در این روش کافی است به یکی از مراکز آزاد آموزش خلبانی مراجعه کنید و با دیپلم آموزش‌وپرورش در هر رشته‌ای، با پرداخت همه هزینه‌ها به تحصیل بپردازید. مراکز آموزشی مختلفی برای تحصیل خلبانی وجود دارد که مرکز آموزش خلبانی ایران، مرکز آموزش هوانوردی پارسیس، مرکز آموزش مجازی فنون هوایی، مرکز آموزش خلبانی معراج و مرکز آرتاکیش ازجمله آن‌ها به‌شمارمی‌روند.

دوره‌های آموزشی

برای این‌که به یک خلبان درجه یک تبدیل شوید باید دوره‌های آموزشی متعدد و نسبتا فشرده‌ای را بگذرانید. با طی هر مرحله و کسب مدرک لازم، یک قدم به گواهی خلبانی نزدیک‌تر می‌شوید. برای دریافت هرکدام از مدارک هم باید کلاس‌ها و آزمون‌های خاص خودش را بگذرانید.

عموما چندین مدرک برای خلبانی لازم است. شما باید مدرک

یا گواهینامه شخصی، مدرک

یا گواهینامه تجاری، مدرک

یا گواهینامه اجازه پرواز کور و مدرک آموزش خلبانی را بگیرید تا عنوان خلبان را کسب کنید.

به‌طورکلی دو نوع آموزش تئوری و عملی وجود دارد که باید اول دوره‌های تئوری را تمام کنید تا اجازه ورود به دوره‌های عملی را داشته‌باشید.

کلاس‌های تئوری

درس‌های تئوری خلبانی خیلی جالب و بعضی‌های‌شان مرتبط‌با فیزیک و مکانیک است. شما در این مرحله درس‌هایی مثل آیرودینامیک، هواشناسی، نحوه کار با کامپیوتر پرواز و محاسبات، نقشه‌خوانی، فیزیولوژی، آلات دقیق پرواز، مقررات وزن و تعادل، ناوبری هوایی، موتور سیستم و قابلیت‌های هواپیما را می‌خوانید.

کلاس‌های عملی

بعد از دوره تئوری، باید حدود 50 ساعت پرواز با هواپیماهای سبک مثل تکنام، پایپر و سسنا انجام دهید. این پروازها به‌دوصورت یعنی با استاد خلبان و تنهایی اجرا می‌شود تا همه قابلیت‌ها و توانایی‌های شما به‌طورکامل مورد امتحان قرار بگیرد.

کلام آخر با خلبان‌های آینده

شاید هنگام رزرو بلیط هواپیما کسی به شما به‌عنوان خلبان آن پرواز فکر نکند اما صدای شما قبل از پرواز و دادن اطمینان به مسافران، شروع سفری آرام با خاطراتی فراموش‌نشدنی برای آن‌ها خواهدبود. اگر واقعا به پرواز علاقه‌دارید، حتما این مسیر سخت ولی شیرین را با قدرت و پشتکار طی کنید تا نام‌تان در زمره خلبان‌های مجرب و دوست‌داشتنی کشور قرار بگیرد.